Οι εμβοές  στα αυτιά –γνωστές και ως «βουητά στα αυτιά»– αποτελούν ένα από τα πιο συχνά προβλήματα
που σχετίζονται με την ακοή. Υπολογίζεται ότι πάνω από το 15% του πληθυσμού στην Ευρώπη
έχει βιώσει εμβοές σε κάποια φάση της ζωής του, ενώ ένα ποσοστό 2–3% ζει με χρόνιες εμβοές
που επηρεάζουν σοβαρά την ποιότητα ζωής.

Στην Ελλάδα, με τους έντονους ρυθμούς ζωής, την έκθεση σε θορύβους (κυκλοφορία, καφετέριες,
μπαρ, συναυλίες) και το υψηλό στρες, οι εμβοές εμφανίζονται ολοένα και συχνότερα. Πολλοί τις
περιγράφουν σαν συνεχή ή περιοδικό ήχο – σφύριγμα, βουητό, τριξίματα ή ακόμα και ήχο σαν
«κύμα» – χωρίς καμία εξωτερική πηγή.

Για μερικούς πρόκειται για παροδικό φαινόμενο (π.χ. μετά από δυνατή μουσική σε συναυλία). Για
άλλους όμως γίνεται μόνιμος «συνοδοιπόρος», που μπορεί να προκαλέσει άγχος, αϋπνία, ακόμη
και κατάθλιψη.

Στόχος του οδηγού είναι:

• Να εξηγήσει τι ακριβώς είναι οι εμβοές.
• Να αναλύσει τις πιο συχνές αιτίες.
• Να παρουσιάσει τις σύγχρονες θεραπευτικές επιλογές.
• Να δώσει πρακτικές συμβουλές για την καθημερινότητα.
• Να απαντήσει σε μύθους και ερωτήσεις που ακούγονται συχνά.

 

Τι είναι οι εμβοές;

Οι εμβοές δεν είναι ασθένεια, αλλά σύμπτωμα. Πρόκειται για την αντίληψη ήχων χωρίς εξωτερική πηγή.

 

Ορισμός

• Υποκειμενικές εμβοές: Οι πιο συχνές. Ακούγονται μόνο από τον πάσχοντα.
• Αντικειμενικές εμβοές: Πολύ σπάνιες. Προκαλούνται από πραγματικούς εσωτερικούς ήχους του σώματος (π.χ. αγγειακές ροές).

Διάρκεια

• Οξείες εμβοές: Ξαφνικές, διαρκούν ώρες έως εβδομάδες, συχνά μετά από έκθεση σε θόρυβο.
• Υποξείες: Κρατούν 3–6 μήνες.
• Χρόνιες εμβοές: Επιμένουν πάνω από 6 μήνες και συχνά παραμένουν μόνιμες. Μορφές ήχου

Οι ασθενείς περιγράφουν διαφορετικούς ήχους:

• Σφύριγμα.
• Βουητό.
• Τσιριχτός ήχος.
• Σαν «κύμα» ή «θρόισμα».

 

 

 

Συχνότερες αιτίες

Οι εμβοές έχουν πολλές αιτίες και συχνά είναι συνδυασμός παραγόντων.

 

Έκθεση σε θόρυβο

Η πιο συχνή αιτία.
• Συναυλίες, κλαμπ, δυνατή μουσική.
• Εργοτάξια χωρίς προστασία αυτιών.
• Χρήση ακουστικών σε υψηλή ένταση.

Βαρηκοΐα

• Ηλικιακή απώλεια ακοής (πρεσβυακουσία).
• Αιφνίδια απώλεια ακοής, που συχνά συνοδεύεται από εμβοές. Άγχος & ψυχολογία
• Το στρες εντείνει την αντίληψη των εμβοών.
• Δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος: όσο ανησυχεί κανείς, τόσο πιο έντονα τις βιώνει.

Φάρμακα

Ορισμένα φάρμακα είναι «ωτοτοξικά» (π.χ. μερικά αντιβιοτικά, ασπιρίνη σε υψηλές δόσεις).

Κυκλοφορικές διαταραχές

• Προβλήματα στο εσωτερικό αυτί.
• Αγγειακές ανωμαλίες στο ακουστικό νεύρο.

Κροταφογναθικές & αυχενικές διαταραχές

• Τρίξιμο δοντιών (βρουξισμός).
• Μυϊκή ένταση στον αυχένα.

 

 

Διάγνωση και έλεγχος

Η σωστή διάγνωση είναι απαραίτητη για να αποκλειστούν σοβαρές αιτίες και να βρεθεί η κατάλληλη στρατηγική.

• Ιατρικό ιστορικό: Συζήτηση για συμπτώματα, διάρκεια, συνθήκες εμφάνισης.
• Ακοολογικός έλεγχος: Τεστ ακοής για εντοπισμό βαρηκοΐας.
• Εξειδικευμένα τεστ: Ανάλυση
συχνότητας και έντασης των εμβοών.
• ΩΡΛ ιατρός: Απαραίτητος για να αποκλειστούν οργανικές αιτίες.

 

Θεραπευτικές επιλογές

Δεν υπάρχει μία μοναδική θεραπεία. Οι επιλογές είναι πολυδιάστατες και εξατομικεύονται.

 

Ακουστικά βαρηκοΐας

Ιδανικά όταν συνυπάρχει βαρηκοΐα. Τα σύγχρονα ακουστικά Phonak διαθέτουν ειδικά προγράμματα για εμβοές (tinnitus programs) που ενσωματώνουν ήχους ανακούφισης, ώστε ο εγκέφαλος να «ξεγελιέται» και να τις αγνοεί.

Θεραπεία επανεκπαίδευσης (TRT)

Συνδυασμός ακουστικής εκπαίδευσης και ψυχολογικής στήριξης. Στόχος: ο εγκέφαλος να μάθει να
αγνοεί τις εμβοές.

Ηχοθεραπεία

• Ήχοι φύσης, μουσικής ή λευκός θόρυβος.
• Συχνά ενσωματωμένοι μέσα στα ακουστικά.

Τεχνικές χαλάρωσης

• Γιόγκα.
• Διαλογισμός.
• Προοδευτική μυϊκή χαλάρωση.

Φαρμακευτική αγωγή

Δεν υπάρχει ειδικό φάρμακο για εμβοές. Ωστόσο, συνταγογραφούνται αγωγές που βοηθούν στη μείωση του άγχους ή στη βελτίωση του ύπνου.

Συμβουλές για την καθημερινότητα

 

Επιστημονική διάσταση

Η έρευνα δείχνει ότι οι εμβοές οφείλονται σε λανθασμένη ερμηνεία των νευρικών σημάτων. Ο εγκέφαλος, όταν δεν λαμβάνει επαρκή ακουστικά ερεθίσματα, «δημιουργεί» ήχους.

• Οι χρόνιες εμβοές συνδέονται με άγχος, αϋπνία και κατάθλιψη.
• Η χρήση ακουστικών βαρηκοΐας σε συνδυασμό με ηχοθεραπεία μειώνει την ένταση και βελτιώνει τον ύπνο.
• Η έγκαιρη παρέμβαση προστατεύει τον εγκέφαλο από υπερφόρτωση και γνωστική κόπωση.

 

 

Μύθοι & Αλήθειες

• Μύθος: Οι εμβοές είναι πάντα σημάδι σοβαρής ασθένειας.
Αλήθεια: Στις περισσότερες περιπτώσεις σχετίζονται με έκθεση σε θόρυβο ή με απλή βαρηκοΐα.
• Μύθος: Δεν υπάρχει καμία λύση.
Αλήθεια: Υπάρχουν πολλές στρατηγικές που μειώνουν την ενόχληση.
• Μύθος: Αν τις αγνοήσω, θα φύγουν.
Αλήθεια: Συχνά παραμένουν. Χρειάζεται ενεργή διαχείριση.

Παραδείγματα από την Ελλάδα

• Νίκος, 45 ετών, μουσικός: Μετά από χρόνια συναυλιών, οι εμβοές έγιναν μόνιμες. Με ακουστικά Phonak και ηχοθεραπεία, πλέον κοιμάται καλύτερα.
• Ελένη, 62 ετών, δασκάλα: Οι εμβοές εμφανίστηκαν μετά την εμμηνόπαυση. Με TRT και ψυχολογική υποστήριξη, η ενόχληση μειώθηκε αισθητά.
• Γιώργος, 38 ετών, οδηγός ταξί: Ο θόρυβος της πόλης και το άγχος αύξησαν τις εμβοές. Με τεχνικές χαλάρωσης βελτίωσε την ποιότητα ζωής του.

 

 

Συχνές ερωτήσεις (FAQ)

• Θα φύγουν οι εμβοές από μόνες τους; Στις οξείες περιπτώσεις, ναι. Στις χρόνιες, σπάνια χωρίς παρέμβαση.
• Βοηθούν τα ακουστικά; Ναι, ειδικά αν υπάρχει βαρηκοΐα.
• Υπάρχει φάρμακο; Όχι ειδικό, αλλά θεραπείες για άγχος και ύπνο βοηθούν.
• Είναι επικίνδυνες; Όχι, αλλά προκαλούν σοβαρή ψυχολογική δυσφορία.
• Πώς να κοιμάμαι καλύτερα; Με ήχους περιβάλλοντος (λευκό θόρυβο, μουσική χαμηλής έντασης).

 

 

Συμπέρασμα

Οι εμβοές δεν απειλούν τη ζωή, αλλά μπορούν να επηρεάσουν βαθιά την καθημερινότητα. Η σωστή διάγνωση, η έγκαιρη παρέμβαση, η χρήση σύγχρονων ακουστικών βαρηκοΐας και οι εξατομικευμένες στρατηγικές βοηθούν να ανακτήσει κανείς τον έλεγχο. Στο Optical Center Mantzouratos προσφέρουμε εξειδικευμένες λύσεις για εμβοές, με την τελευταία τεχνολογία Phonak, με εξατομικευμένα tinnitus programs, και με ανθρώπινη φροντίδα που κάνει τη διαφορά.